Teresa Murak – Strumień hyzopu

Teresa Murak w swoich miejskich akcjach zasiewów roślin sięgnęła po raz pierwszy po hyzop już w 2001 roku. Później zasiewy przypominające kształtem wstęgę strumienia pojawiły się, między innymi, w sąsiedztwie pracowni artystki przy ulicy Orlej, przy ulicy Elektoralnej w ramach wystawy Spotkanie na trakcie w 2006 roku, przy Umschlagpaltz w 2013 roku w związku z 70 rocznicą wybuchu powstania w Getcie Warszawskim. Obszar, który ogarniają te działania z pogranicza guerilla gardening nie pozostaje bez znaczenia. Od Mirowa przez Muranów po Nowe Miasto – jest to teren byłego getta. Jak mówiła sama artystka w wywiadzie dla magazynu Szum: „Warszawa jest wspaniała, żywa. Ziemia tu jest tajemnicą. Kryje naszą dramatyczną historię. Co bym zmieniła? Np. na Orlej, gdzie mieszkam, otworzyłam część trotuaru, żeby odkryć ziemię, żeby woda choćby trochę ją zasilała. Zasadziłam tam takie rośliny jak hyzop, który ma działanie oczyszczające… Mnóstwo stworzeń przylatuje, siada i się cieszy”. Nigdy niezrealizowaną ideą ukazującą moc i pełnię wyrazu zasiewów był Most – Rzeźba Spotkań, kładka łącząca ulicę Orlą i Aleje Solidarności nad terenem byłego getta, Muranów i Mirów, Muzeum Sztuki Nowoczesnej i Muzeum Historii Żydów Polskich.

Sam hyzop (hebrajski ezob) ma, jak podkreśla Murak, symboliczne znaczenie w Judaizmie, a wspomnienie o nim pojawia się między innymi w Księdze Kapałanskiej. Posiadając działanie oczyszczające, miał być stosowany między innymi do spryskiwania wejść do domów krwią ofiarnego jagnięcia w trakcie plag egipskich.

Zasiew w bezpośrednim sąsiedztwie galerii pozwala nam włączyć się proces zasiewu hyzopu na terenie byłego getta i zainicjować dalszą współpracę z Teresą Murak.

Teresa Murak – ur. 1949, jedna z najważniejszych polskich artystek neoawangardowych, wiązana z performansem, sztuką ziemi i sztuką feministyczną (choć sama nie identyfikuje się z feminizmem). Studiowała historię sztuki na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, absolwentka malarstwa na Akademii Sztuk Pięknych Warszawie (pracownie Jana Tarasina i Tadeusza Dominika). Uczestniczka wielu wystaw (obszerna lista w serwisie culture.pl). Mieszka i pracuje w Warszawie.