ZBIGNIEW LIBERA – Electric Womb. Amfory i rysunki
Wystawy → jest
wrzesień—listopad 2024
Tytuł pracy Zbigniewa Libery Kąpielowicz (1991) odnosił się do sposobu, w jaki pracownicy domu pogrzebowego określają zmarłych przygotowywanych do pochówku. Zakończona monitorem praca zbudowana była z pozszywanych kawałków plastiku, uformowanych w kształt rury. Koncepcja wykonanej w podobnej technice instalacji Amfory (1993-2024) zakładała wprowadzenie do jej wnętrza prądu elektrycznego pod niskim napięciem. Stworzenie „sztucznego łona”, w którym elektryczność stanowi rodzaj potencji tworzenia nowego życia, może budzić skojarzenia z powieścią Mary Shelly Frankenstein. Figura szalonego naukowca, który ożywia zwłoki przy pomocy impulsu elektrycznego, może być interpretowana w kontekście „zazdrości o łono”. Womb envy to termin stworzonym przez amerykańską psychoanalityczkę Karen Horney jako alternatywa dla freudowskiej zazdrości o penisa. Horney tłumaczyła, że aktywność mężczyzn w sferze publicznej związana z pomocą jest wynikiem właśnie zazdrości o łono, biorącej się z niemożliwości zaspokojenia potrzeby organicznego dawania życia.
Zarówno Amfory, jak i seria rysunków Mutacje narzędzi w intrygujący sposób poruszają zagadnienie relacji kultury do natury. Jak zachowywałyby się narzędzia elektryczne, gdyby rozwijały się organicznie, zgodnie z teorią ewolucji Darwina? Czy narzędzia powstałe w obrębie zachodniej cywilizacji i kultury patriarchalnej pozostają niedoskonałe wobec tworów natury? Czy mężczyźni potrzebują prekursorek?
Zbigniew Libera – polski artysta, autor instalacji i wideoinstalacji, fotografik i performer, twórca obiektów artystycznych. Jest uznawany za prekursora sztuki krytycznej, tzw. sztuki ciała oraz estetyki queer, którą wprowadził pod koniec lat 80. w swoich fotograficznych autoportretach. W swoich pracach analizuje i krytykuje przyjęte konwencje, kulturę (masową), tradycyjne modele wychowania. Bada relacje między sposobem wychowywania dzieci a ogólnie przyjętym postrzeganiem cielesności, m.in. tworząc makabryczne „zabawki”. Porusza kwestie manipulowania obrazami przez popularne media. Głównym celem jego twórczości pozostaje jednak własne doświadczenie – konfrontacja z rzeczywistością.